Η βιταμίνη D στην εποχή του κορωνοϊού και όχι μόνο…

Η βιταμίνη D στην εποχή του κορωνοϊού και όχι μόνο…

 

Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη η οποία συνθέτεται στον οργανισμό κυρίως μέσω της επίδρασης της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου στο δέρμα μας αλλά προσλαμβάνεται και από την κατανάλωση ορισμένων τροφών.

Η συμβολή της είναι σημαντική, καθώς ρυθμίζει ένα πλήθος γονιδίων του ανθρώπινου οργανισμού που αφορούν :

  1. Το ανοσοποιητικό σύστημα
  2. Το νευρικό σύστημα
  3. Τον μεταβολισμό και τα οστά

Η υποβιταμίνωση D είναι προάγγελος νοσηρών καταστάσεων όπως: μεταβολικό σύνδρομο, διαβήτης τύπου 2, αυτοάνοσες νόσοι (διαβήτης τύπου 1, σκλήρυνση κατά πλάκας, ρευματοειδείς παθήσεις κ.ά.), καρκίνος και αλλεργικές παθήσεις .

 

Το μεσογειακό «παράδοξο»

Φαίνεται παράδοξο αλλά στην ηλιόλουστη χώρα μας όπως και σε άλλες Μεσογειακές χώρες, τα επίπεδα βιταμίνης D είναι συχνά πολύ χαμηλότερα από τα φυσιολογικά, και η ανεπάρκεια βιταμίνης D είναι συνηθέστερη από τις βορειότερες χώρες. Πρόσφατη μελέτη στον ελληνικό πληθυσμό ανέδειξε πως το 57,7% έχει έλλειψη βιταμίνης D.

Οι κυριότερες αιτίες που εξηγούν αυτό το φαινόμενο είναι:
1. Το γεωγραφικό πλάτος της Ελλάδας δεν επιτρέπει την επαρκή σύνθεση βιταμίνης D, ιδίως τους χειμερινούς μήνες
2. Ο πληθυσμός έχει περιορίσει σημαντικότατα την έκθεση στον ήλιο, φαινόμενο που στη διεθνή βιβλιογραφία περιγράφεται ως heliophobia (ηλιοφοβία)
3. Οι κάτοικοι των βορειότερων χωρών της Ευρώπης καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες πλούσιων σε λίπος ψαριών (σολομός)

Είναι ξεκάθαρο πως ακόμα και έκθεση στον ήλιο για τουλάχιστον 20-30 λεπτά την ημέρα, δεν εξασφαλίζει επάρκεια αν δεν συνδυάζεται με πρόσληψη βιταμίνης D σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες, ακόμα και χωρίς μέτρηση επιπέδων.

 

Από ποιες πηγές προσλαμβάνουμε Βιταμίνη D;

O οργανισμός προσλαμβάνει τη βιταμίνη D κυρίως μέσω της σύνθεσής της στο δέρμα μας με την επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας. Ο χρόνος έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία που απαιτείται για τη σύνθεση των απαραίτητων ποσοτήτων βιταμίνης D εξαρτάται από την ηλικία, το χρώμα του δέρματος και από τα υποκείμενα προβλήματα υγείας

Η άλλη λιγότερο σημαντική πηγή βιταμίνης D είναι η πρόσληψη μέσω των τροφών. Λίγες τροφές είναι πλούσιες σε βιταμίνη D και αυτές είναι ορισμένα «λιπαρά» ψάρια (όπως ο σολομός, το σκουμπρί, ο τόνος, ο μπακαλιάρος, η πέστροφα, οι σαρδέλες), το μουρουνέλαιο, τα αυγά και το βοδινό συκώτι.

 

Ποιά συμπτώματα έχει κάποιος με έλλειψη Vit.D;

Δεν υπάρχουν ξεκάθαρα και ειδικά ενοχλήματα, ενώ αρκετοί ασθενείς είναι ασυμπτωματικοί ακόμα και σε σημαντική έλλειψη. Τα συνηθέστερα συμπτώματα που περιγράφονται είναι κόπωση, γενικευμένη μυική αδυναμία, κράμπες, πόνος στις αρθρώσεις, αδυναμία συγκέντρωσης, κεφαλαλγίες.

 

Βιταμίνη D και εγκυμοσύνη

Σημαντικός είναι ο ρόλος της βιταμίνης D και στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς η υποβιταμίνωση D στην έγκυο σχετίζεται με επιπλοκές της κύησης, όπως διαβήτης της κύησης, προεκλαμψία, πρόωρος τοκετός, επιπλοκές του τοκετού, καισαρικές, αλλά και με προβλήματα στο παιδί, όπως χαμηλό βάρος γέννησης, σκελετικά και γνωστικά προβλήματα, αυξημένο κίνδυνο αυτοανοσίας και αλλεργία. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό οι έγκυες να καλύπτονται επαρκώς με βιταμίνη D.

 

Οι σωστές δόσεις

Σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Εταιρείας Ενδοκρινολογίας, η δοσολογία που συστήνεται είναι:

  • για μωρά μικρότερα του ενός έτους 400 Μονάδες (IU) / Ημέρα
  • για παιδιά και εφήβους 1000 Μονάδες (IU) / Ημέρα
  • για εγκύους καλό είναι τα επίπεδα D να είναι ελεγμένα
  • για ενήλικες 2000-4000 Μονάδες (IU) / Ημέρα

Η βιταμίνη D δεν είναι τοξική παρά μόνο σε πάρα πολύ υψηλά επίπεδα καθημερινής πρόσληψης.

 

Βιταμίνη D και COVID-19

Αναφορικά με τη νόσο του SARS-COV-2, παρόλο που δεν υπάρχουν ακόμη ασφαλή δεδομένα, διεξάγονται ήδη μελέτες για πιθανή συσχέτιση με την επάρκεια της βιταμίνης D. Σε κάθε περίπτωση, είναι γνωστό ότι η βιταμίνη D αυξάνει την προστατευτική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και την αντίσταση των πνευμόνων σε λοιμώξεις όπως η γρίπη.

H επάρκεια της βιταμίνης D στις αρχές του χειμώνα προστατεύει τους ενήλικες και τους υπερήλικες από πνευμονίες  του χειμώνα. Σημειωτέον, οι περισσότερες λοιμώξεις συμβαίνουν το χειμώνα όταν τα επίπεδα της βιταμίνης D είναι πιο χαμηλά, γι’ αυτό και συνιστάται η πρόσληψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D όλες τις εποχές του έτους, αφού δυστυχώς η πρόσληψη μόνο μέσω των τροφών δεν είναι επαρκής.

Η πρόσληψη βιταμίνης D πρέπει να είναι συνεχής, αφού είναι ένας πολύ εύκολος τρόπος για να προστατευτούμε από πολλές νόσους, μεταξύ των οποίων και ο SARS-COV-2.

 

Μενού