ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ

Τι είναι η τροφική αλλεργία;

• Τροφική αλλεργία είναι η αναπάντεχη και μη κανονική ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού εναντίον ενός τμήματος μιας τροφής (συνήθως πρωτεΐνης).
• Η πρωτεΐνη αυτή αποτελεί το αλλεργιογόνο
• Από τη στιγμή που το ανοσολογικό σύστημα «αποφασίσει» ότι μια συγκεκριμένη τροφή είναι «επικίνδυνη» για τον οργανισμό, παράγει ειδικά αντισώματα εναντίον της ώστε να την εξουδετερώσει.

 

 

Τι συμβαίνει στην τροφική αλλεργία;

1. Λήψη της τροφής
2. Η τροφή φτάνει στο στομάχι και στο λεπτό έντερο και διασπάται με ατελή πέψη των πρωτεϊνών
3. Οι ακέραιες πρωτεϊνες περνούν από το τοίχωμα του εντέρου και απορροφούνται στην κυκλοφορία.
4. Το ανοσολογικό σύστημα τις αντιλαμβάνεται ως επιβλαβείς και παράγει αντισώματα (τύπου IgE) εναντίον τους για να τις απομακρύνει.
5. Τα αντισώματα IgE συνδέονται στην επιφάνεια μαστοκυττάρων και βασεοφίλων και είναι έτοιμα να αντιδράσουν σε επόμενη έκθεση στο αλλεργιογόνο.
6. Ο αλλεργικός ασθενής ξανατρώει την τροφή στην οποία έχει ευαισθησία.
7. Η πρωτείνη εισέρχεται στην κυκλοφορία και συνδέεται με δύο γειτονικές IgE στην επιφάνεια του κυττάρου
8. Αυτό προκαλεί ενεργοποίηση των μαστοκυττάρων και βασεοφίλων, με αποτέλεσμα να εκκρίνουν διάφορες ουσίες που βρίσκονται στα κοκκία τους, όπως: ισταμίνη, προσταγλανδίνες λευκοτριένες.

 

Ποιός θα εκδηλώσει τροφικήαλλεργία;

• Το 30% των ενηλίκων πιστεύει ότι πάσχει από τροφική αλλεργία σε κάποιο τρόφιμο, όμως οι περιπτώσεις πραγματικής τροφικής αλλεργίας εμφανίζονται σε λιγότερο από το 2% του πληθυσμού.
• Στα παιδιά, το 5% πάσχει από τροφική αλλεργία
• Οι περισσότερες περιπτώσεις τροφικής αλλεργίας στα παιδιά εμφανίζονται νωρίς και συνήθως υποχωρούν μετά από λίγα χρόνια.
• Αν και οποιοσδήποτε και οποιαδήποτε στιγμή της ζωής του μπορεί να γίνει αλλεργικός σε κάποια τροφή, η τροφική αλλεργία φαίνεται να συνδέεται και με κληρονομική προδιάθεση.
• Πολλοί άνθρωποι που πάσχουν από τροφική αλλεργία, πάσχουν από ατοπική δερματίτιδα ή βρογχικό άσθμα.

 

Οι πιο συχνές τροφικές αλλεργίες

*Πιο συχνά στα παιδιά: Γάλα, αυγό, σόγια, σιτηρά

*Σε παιδιά και ενήλικες: Φυστίκια, ψάρια, σαλιγκάρια, καρύδια

Οι τροφές αυτές είναι υπεύθυνες για το 90% των τροφικών αλλεργιών παγκοσμίως.

 

 

Οι πιο επικίνδυνες τροφικές αλλεργίες

Οι τροφές που ευθύνονται για τις πιo επικίνδυνες αλλεργικές αντιδράσεις, είναι:

• Φυστίκια
• Καρύδια
• Ψάρι
• Σαλιγκάρια

 

Συμπτώματα

• Τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας συνήθως εμφανίζονται μέσα σε λεπτά ή λίγες ώρες μετά την λήψη της τροφής.
• Σε άτομα που είναι πολύ ευαίσθητα, ακόμη και η οσμή ή η επαφή με το συγκεκριμένο τρόφιμο μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση
• Τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας δεν είναι τα ίδια σε όλους ανθρώπους.
• Το ίδιο τρόφιμο μπορεί να προκαλέσει εντελώς διαφορετικό τύπο και βαρύτητα συμπτωμάτων σε διαφορετικούς ανθρώπους.
• Στον ίδιο άνθρωπο, η ίδια τροφή μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα, που μπορεί να διαφέρουν στην βαρύτητα, σε διαφορετικές χρον
• Τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας συνήθως εκδηλώνονται σε τρία συστήματα:

1) Δέρμα (γενικευμένο εξάνθημα, κνησμός, οίδημα βλεφάρων-χειλέων-γλώσσας)

2) Αναπνευστικό (καταρροή, συμφόρηση, κνησμός, βήχας, δύσπνοια, συριγμός, δυσφορία, άσθμα, οίδημα λάρυγγα και βράγχος φωνής)

3) Πεπτικό (κοιλιακό άλγος, ναυτία, έμετοι, διάρροια)

4) Από άλλα συστήματα (δακρύρροια, κνησμός και ερυθρότητα ματιών, ταχυκαρδία, υπόταση, αρρυθμία, απώλεια συνείδησης)

 

*Κάποιες φορές τα συμπτώματα εκδηλώνονται αρχικά πολύ ήπια, μπορεί όμως να επιδεινωθούν πολύ γρήγορα.

 

Σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις

• Οι περισσότερες αλλεργικές αντιδράσεις που οφείλονται σε τρόφιμο, είναι ήπιες.
• Ένα μικρό ποσοστό περιπτώσεων όμως, μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στο θάνατο.
• Αυτές οι αντιδράσεις αποτελούν τη λεγόμενη αναφυλακτική αντίδραση ή αλλεργικό shock.

 

Συμπτώματα σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης

Αναπνευστικό : Δυσχέρεια αναπνοής, δυσκολία στην κατάποση με βράγχος φωνής, δυσφορία στο στήθος, οίδημα στο στόμα, τη γλώσσα ή το λάρυγγα

Καρδιαγγειακό : Πτώση αρτηριακής πίεσης, ταχυκαρδία,απώλεια συνείδησης

 

Αναφυλακτική αντίδραση από τρόφιμα

Ποιοι είναι σε μεγαλύτερο κίνδυνο να εκδηλώσουν αναφυλακτική αντίδραση;

• Οι έχοντες ευαισθησία σε ξηρούς καρπούς
• Ασθενείς με ιστορικό άσθματος
• Ασθενείς που έχουν ήδη εκδηλώσει αναφυλακτική αντίδραση στο παρελθόν
• Ασθενείς με αποτυχία ή μη λήψη κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής

 

Σε πολλές περιπτώσεις η αντίδραση μπορεί να εκδηλωθεί σε δύο φάσεις :

• Άμεση φάση (σε λεπτά ως δύο-τρεις ώρες από τη λήψη)
• Όψιμη φάση (6-8 ώρες μετά τη λήψη)

 

Αναφυλαξία και τροφική αλλεργία

• 35%–55% των περιπτώσεων αλλεργικού shock οφείλεται σε τροφική αλλεργία
• Η συχνότητα των σοβαρών επεισοδίων τροφικής αλλεργίας φαίνεται να αυξάνεται
• Το τρόφιμο που προκάλεσε την αντίδραση, στις περισσότερες περιπτώσεις λήφθηκε από απροσεξία.

 

Διάγνωση

• Σωστή και λεπτομερής λήψη του ιστορικού
• Δερματικές δοκιμασίες και ειδικές εξετάσεις του αίματος (RAST) θα βοηθήσουν στην εξακρίβωση του αιτίου, αλλά και άλλων τροφών, συγγενών με αυτό που θα πρέπει να αποφεύγει ο πάσχων
• Δοκιμασία πρόκλησης σε επιλεγμένες περιπτώσεις, σε νοσοκομειακό περιβάλλον.

 

Θεραπεία

• Οι ήπιες αντιδράσεις αντιμετωπίζονται με αντιϊσταμινικά και κορτιζονούχα φάρμακα.
• Το φάρμακο εκλογής στην αντιμετώπιση των οξέων, σοβαρών αντιδράσεων, είναι η αδρεναλίνη.
• Τα βασικότερα μέτρα στην αντιμετώπιση της τροφικής αλλεργίας είναι η έγκαιρη εντόπιση και εξακριβωση του αιτίου και η ΠΛΗΡΗΣ ΑΠΟΦΥΓΗ!!
• Επί του παρόντος δεν υπάρχει ριζική θεραπεία για την τροφική αλλεργία, παρά μόνο συμπτωματική.
• Υπάρχουν σε εξέλιξη μελέτες για την απευαισθητοποίηση των ασθενών με τη χρήση εμβολίων σε συνδυασμό με νέα φάρμακα, με πολύ καλά αποτελέσματα, αλλά είναι ακόμα σε πειραματικό στάδιο.

 

Δεν πρέπει να ξεχνάμε!!

• Τα συμπτώματα της τροφικής αλλεργίας εμφανίζονται σε λεπτά ως δύο-τρεις ώρες από την λήψη της τροφής
• Σχεδόν οποιαδήποτε τροφή θεωρητικά, μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση.
• Αλλεργική αντίδραση σε τρόφιμο, μπορεί να εκδηλωθεί ακόμα και με λήψη ελάχιστης ποσότητας.
• Κάποιες φορές μια ήπια αντίδραση μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρή.

 

Ζώντας με τροφική αλλεργία

• Δίαιτα αποφυγής για 2-3 χρόνια, μπορεί να οδηγήσει στα παιδιά σε εξάλειψη του προβλήματος.
• Η τροφική αλλεργία σε ξηρούς καρπούς, ψάρι και θαλασσινά συνήθως παραμένει εφ’όρου ζωής.
• Προς το παρόν δεν υπάρχει θεραπεία για την ριζική εξάλειψη του προβλήματος.
• Απόλυτη και αυστηρή αποφυγή, είναι ο μόνος τρόπος να αποφύγουμε μια αλλεργική αντίδραση.
• Διαβάζετε πάντα τις ταμπέλες που αναγράφουν τα συστατικά των τροφών.
• Δεν υπάρχει τρόπος να ξέρετε πώς μπορεί να εξελιχθεί μια αλλεργική αντίδραση, γι’ αυτό πρέπει να αντιμετωπίζεται άμεσα και γρήγορα.